Już 2 lutego obchodzimy Światowy Dzień Mokradeł, a tegoroczne hasło brzmi: „Chrońmy mokradła dla naszej wspólnej przyszłości”. Mokradła są jednym z najbardziej cennych i wrażliwych ekosystemów na Ziemi, obfitującymi w różnorodność biologiczną. Odgrywają kluczową rolę w równowadze środowiskowej oraz w przetrwaniu wielu gatunków.
Mokradła zajmują obecnie ponad 12,1 mln km², co stanowi około 6% powierzchni lądów. Niestety, wiele z tych obszarów jest zagrożonych degradacją, a ich ochrona wymaga pilnych działań. Warto podkreślić, że aż 40% znanych gatunków roślin i zwierząt żyje lub rozmnaża się na terenach podmokłych, w tym wiele gatunków zagrożonych, endemicznych i kluczowych dla zachowania równowagi ekosystemów.
Wyzwania ochrony mokradeł w Polsce
Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska (PMŚ) prowadzi monitoring siedlisk przyrodniczych, w tym siedlisk torfowiskowych i źródliskowych. Wyniki monitoringu wskazują, że wiele siedlisk mokradłowych w Polsce znajduje się w złym stanie ochrony (U2). W 2024 roku GIOŚ przeprowadził monitoring czterech typów siedlisk torfowiskowych na 369 stanowiskach, z czego na 53% stanowisk stan siedlisk określono jako zły (U2):
- 7140 Torfowiska przejściowe i trzęsawiska – 45% stanowisk w złym stanie,
- 7210 Torfowiska nakredowe – 54% stanowisk w złym stanie,
- 7220 Źródliska wapienne ze zbiorowiskami Cratoneurion commutati – 12% stanowisk w złym stanie,
- 7230 Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk – aż 77% stanowisk w złym stanie.
Bez podjęcia pilnych i skutecznych działań ochronnych wiele z tych wyjątkowych ekosystemów może ulec dalszej degradacji.
Międzynarodowe działania
Hasło Światowego Dnia Mokradeł 2025 jest także hasłem przewodnim 15. konferencji Państw-Stron Konwencji Ramsarskiej (COP15), która odbędzie się 23 - 31 lipca 2025 roku w Victoria Falls w Zimbabwe. Konwencja Ramsarska od lat promuje ochronę mokradeł na całym świecie. Tegoroczne logo Światowego Dnia Mokradeł nawiązuje do barw narodowych Zimbabwe.
Zachęcamy do odwiedzenia strony Konwencji Ramsarskiej i Światowego Dnia Mokradeł: https://www.worldwetlandsday.org/events