8310 Jaskinie nieudostępnione do zwiedzania
Podstawowe informacje
- Grupa: siedliska naskalne i jaskinie
- Lata monitoringu: 2013-2014, 2024
- Liczba stanowisk: region kontynentalny: 36; region alpejski: 27
- Termin monitoringu: optymalnie dwukrotnie w ciągu danego roku, latem i zimą, najlepiej w lutym i sierpniu.
- Opis siedliska:
Jaskinie są podziemnymi tworami, obejmującymi pustki skalne pochodzenia naturalnego, wypełnione powietrzem lub wodą, mogą mieć różną genezę i występują w różnych typach skał. Największe skupiska jaskiń występują w górach i na wyżynach. Cechami charakterystycznymi wyróżniającymi środowisko jaskiń od innych siedlisk są brak światła, specyficzny mikroklimat i warunki wodne oraz ograniczenie przestrzenne uwarunkowane kształtem i wielkością pustek podziemnych. Pod względem warunków mikroklimatycznych wyróżnia się generalnie dwa typy jaskiń: jaskinie o klimacie statycznym (z jednym otworem i stosunkowo stabilną temperaturą oraz stabilną, wyższą niż na powierzchni wilgotnością) oraz jaskinie o klimacie dynamicznym (o dwu lub więcej otworach, zmienną temperaturą oraz wilgotnością, a także ruchem powietrza tzw. przewiewem). Natomiast środowisko części przyotworowych jaskiń jest w mniejszym lub większym stopniu zbliżone do warunków zewnętrznych.
Organizmy zamieszkujące jaskinie wykazują różny stopień przywiązania do nich. Zazwyczaj wyróżnia się zamieszkujące środowisko wodne: stygobionty, stygofile, stygokseny i zamieszkujące środowisko lądowe odpowiednio: troglobionty, troglofile, troglokseny. Stygobionty i troglobionty to organizmy przystosowane do życia wyłącznie w jaskiniach, zaś stygofile i troglofile to organizmy żyjące w jaskiniach ale mogące również egzystować w innych biotopach o zbliżonych warunkach środowiskowych. Natomiast stygokseny i troglokseny są to organizmy, które nie przechodzą całego cyklu życiowego w jaskiniach, a pojawiają się w nich przypadkowo lub okresowo, zazwyczaj w okresie niesprzyjających warunków atmosferycznych. Do zwierząt najczęściej wymienianych w tej grupie należą nietoperze.
Typowe gatunki roślin
Specyfika jaskiń, w szczególności brak światła wyklucza obecność roślin zielnych poza strefą przyotworową. W strefie przyotworowej występują w szczególności mchy i paprocie, a typowymi przedstawicielami są:
Zanokcica murowa Asplenium ruta-muraria
Zanokcica skalna Asplenium trichomanes
Poniżej wymieniono przykładowych przedstawicieli fauny jaskiń:
Arrhipalites pygmaeus
Mopek zachodni Barbastella barbastellus
Centromerus sylvaticus
Choleva agilis
Mroczek pozłocisty Eptesicus nilssoni
Zatoczek malutki Gyraulus crista
Heteromurus nitidus
Ischyropsalis hellvigii
Lepthyphantes flavipes
Lepthyphantes leprosus
Lepthyphantes nebulosus
Sieciarz jaskiniowy Meta menardi
Meta merianae
Nocek Bechsteina Myotis bechsteinii
Nocek Brandta Myotis brandtii
Nocek łydkowłosy Myotis dasycneme
Nocek rudy Myotis daubentonii
Nocek duży Myotis myotis
Nocek wąsatek Myotis mystacinus
Nocek Natterera Myotis nattereri
Neobisium muscorum
Tkaniec Nesticus cellulanus
Nasosznik drobny Pholcus opilionoides
Gacek brunatny Plecotus auritus
Gacek szary Plecotus austriacus
Prosionek szorstki Porcellio scaber
Porrhomma wypukła Porrhomma convexum
Porrhomma egeria
Porrhomma pallidum
Ocena stanu ochrony
- 2007: FV (ALP), U1 (CON)
- 2013: FV (ALP), FV (CON)
- 2019: FV (ALP), FV (CON)