1083 Jelonek rogacz
Lucanus cervus
Podstawowe informacje
- Grupa: bezkręgowce, chrząszcze
- Lata monitoringu: 2010-2011, 2016, 2021
- Liczba stanowisk: 17
- Termin monitoringu: poł. maja-poł. lipca
- Opis gatunku:
Jelonek rogacz to gatunek chrząszcza z rodziny jelonkowatych. Wielkość ciała osobników tego gatunku waha się od 25 do 83 mm. Wierzchnia część ciała lekko błyszcząca i wypukła, spód delikatnie owłosiony. Głowa duża, kształtu prostokątnego oraz wyraźnie szersza od przedplecza. Oczy osadzone na głowie, niewielkie i mało wypukłe. Czułki 10 członowe, kolankowato załamane, ich ostanie człony tworzą grzebykowatą buławę. Charakterystyczna dla osobników tego gatunku jest budowa żuwaczek u samców. Żuwaczki są silnie rozwinięte, lekko wygięte i znacznie dłuższe od głowy, zaś ich krawędź wewnętrzna opatrzona jest ząbkami różnej wielkości. Tarczka śródplecza jest duża, trójkątna i wyraźnie punktowana. Dwie pary skrzydeł zapewniają zdolność lotu. Ubarwienie ciała jest najczęściej brunatne lub ciemnobrunatne, z wyraźnie ciemniejszą głową i przedpleczem. Jelonek rogacz w Polsce obecnie występuje głównie na terenach zachodniej Polski, z pojedynczymi populacjami w pozostałych rejonach kraju. Osobniki tego gatunku zasiedlają świetliste drzewostany liściaste i mieszane, gatunek związany głównie z karpami dębowymi.
Status prawny i zagrożenie gatunku
Prawo międzynarodowe:
Dyrektywa Siedliskowa – załącznik II
Konwencja Berneńska – załącznik III
Prawo krajowe:
Ochrona gatunkowa – ochrona częściowa
Kategoria zagrożenia IUCN:
Czerwona lista IUCN – NT
Polska czerwona księga zwierząt. Bezkręgowce (2004) – EN
Ocena stanu ochrony
- 2007: U2 (ALP), XX (CON)
- 2013: XX (ALP), U1 (CON)
- 2019: U1 (CON)